کتاب قدرت عادت
کتاب قدرت عادت معجزه ایست که میتواند زندگی شما را زیر و رو کند
تا حالا عادتی داشتید که بخواهید ترکش کنید؟ هنوز هم درگیرش هستید یا ترکش کردید؟
اگر به معنی واقعی عادت بوده باشه ، شما مسلماً حس کردید که ترک عادت، کار آسانی نیست
کتاب قدرت عادت نوشته چارلز دوهینگ
خوردن شیرینی
به طور مثال ما عادت کردیم
شبها همراه تلویزیون کلوچه یا شیرینی یا شکلات بخوریم ، درنتیجه اضافه وزن آوردیم
و مشکلات سلامتی و تیپ نامناسب و تذکر پیاپی همسرمان را متعاقب آن به دنبال داشتیم
با خودمون میگیم که :
از فرداشب دیگه هیچ نوع خوراکی شیرینی نمیخورم
ولی فردا شب دوباره شیرینی میخورم .
پس فردای تصمیمتان مبنی بر ترک عادت خوردن شیرینی
یادداشتی روی میز تلویزیون خود می چسبانید که روی آن نوشته :
خوردن شیرینی ممنوع
ولی باز هم بی توجه به آن شیرینی میخورید
هر چند که بعد از یک مدتی حس خوبی ندارید از اینکه نتوانسته اید تصمیم ترک عادت خود را عملی کنید
ولی باز هم شیرینی می خورید
همانگونه که حس کردید:
خوردن شیرینی تبدیل به یک عادت شده و ترک آن سخت و باید از اصول و قواعد خاص خودش برخوردار باشد
چرا عادت مهم است ؟
اگر نگوییم همه انسانها ولی به جرأت می توانیم بگوییم که :
اکثریت آنها درگیر ترک عادت منفی و یا خیلی خاص درگیر ایجاد عادات مثبت هستند
بنابراین ضرورت پرداختن به این موضوع را خاطرنشان می کند
کتاب قدرت عادت (power of habit) نوشته چارلز دوهینگ به همین موضوع با نگاهی کاملا علمی پرداخته
و با دیدی وسیع و سرشار از مثالهای مهم و تاثیرگذار بر علم عادت ، شرحی از تمام اجزا و چرخه عادت نگاشته است .
دوهینگ در هریک از فصول کتاب قدرت عادت به جنبه ی متفاوتی از علت وجود عادت و نحوه ی عملکردشان می پردازد
و چارچوبی را شرح می دهد که
تلاشی می داند برای فشرده کردن تاکتیکها به نحوی کاملا ساده و ابتدایی برای شناخت و شکل دهی به عادات در زندگی افراد .
چهارچوب عادت
در کتاب قدرت عادت این چارچوب عبارت است از :
- شناخت کار تکراری و روتین
- تجربه و آزمایش پاداش و نتیجه
- جدا کردن نشانه یا آغازگر
- داشتن برنامه ی مشخص
ما عادت را یک کار تکراری و روتین میدانیم که به دفعات تکرار میشود
همانطور که از خصوصیات هر تکراری برمی آید این است که
حتما از یک چرخه برخوردار گردد که به آن چرخه عادت می گوییم
چرخه عادت :
چرخه عادت که از سه قسمت تشکیل شده :
نشانه ، کار تکراری و پاداش یا نتیجه
در مرحله اول شما باید چرخه عادات خود رو بشناسید تا بتوانید راه تغییر یا جایگزینی آن را پیدا کنید
برای مثال همان شیرینی خوردن هنگام تماشای تلویزیون
کار تکراری :
نخستین گام شناخت کار تکراری است
. کار تکراری تماشای تلویزیون و بعد شیرینی خوردن
از خودتان این سؤال را بپرسید که
نشانه یا آغازگر این کار تکراری چیست ؟
آیا گرسنگی است؟
آیا کسالت است ؟
قند خونتان پایین افتاده؟
پاداشی که از خوردن شیرینی بدست می آورید چیست ؟
خود شیرینی ؟
احساس بهتر دیدن تلویزیون ؟
سرگرمی موقت ؟
کنار خانواده بودن ؟
فارغ از مشکلات روزمره بودن ؟
یا انفجار انرژی که از مقدار فراوانی شکر نشأت می گیرد؟
تجربه و آزمایش :
شما برای پاسخ به این سؤالات باید تجربه و آزمایش کنید
پاداشها نیرومندند
زیرا تمایلات ما را برآورده می کنند
اما ما بیشتر اوقات از تمایلاتی که رفتارهایمان را بوجود می آورد بی اطلاعیم
و برای اینکه متوجه این موضوع بشویم
باید آزمایشهای خود را شروع کنیم :
در شب اول تلویزیون ببینید و تخمه یا سیب بخورید
در شب دوم تلویزیون ببینید و با خانواده صحبت کنید
در شب سوم شبکه تلویزیون را عوض کنید و یک برنامه دیگر ببینید
در شب چهارم به تنهایی تلویزیون ببینید
در شب پنجم اصلاً تلویزیون نبینید و فقط با خانواده صحبت کنید
در شب ششم نیم ساعت قبل از تلویزیون یک خوراکی مقوی بخورید
در شب هفتم (شبی که روز تعطیل بوده ) سعی کنید تلویزیون ببینید و به مسایل کاری فکر نکنید
حال با بررسی دقیق هر شب به احتمال زیاد می توانیم بفهمیم
تمایل اصلی برای خوردن شیرینی چه بوده است ؟
چه شبهایی اصلا یادم به شیرینی افتاده و شیرینی خوردم
( نکته مهم این است که در طول این آزمایش شما نباید از خوردن شیرینی خودداری کنید و فقط وقتی آن را فراموش کردید برای جواب مهم است )
هدف :
حالا می توانید به این سؤال پاسخ دهید که هدف از خوردن شیرینی :
خود شیرینی بوده یا فقط می خواستید دهانتان بجود؟
صحبت با خانواده هدف شما بوده و به بهانه شیرینی خانواده را دور هم گرد می آوردید؟
برنامه ای که در آن ساعت خاص می دیدید به اندازه کافی سرگرم کننده نبود می خواستید اینگونه علاقه خود را مضاعف کنید ؟
قند خونتان پایین می افتاد یا گرسنه می شدید؟
دوری هر چه بیشتر از مشکلات و مسائل هدف اصلی خوردن شیرینی بوده است؟
اگر به هر دلیلی جواب خود را پیدا نکردید یا باید مدت زمان یا گزینه های مورد بررسی را بیشتر کنید تا علت تمایل اصلی شما پیدا شود.
برای هر چه بهتر شدن این آزمایش سعی کنید
هر شب بعد از تلویزیون نوع رفتار و احساسات خود را یادداشت کنید
تا بعداً بتوانید با کنار هم قرار دادن یادداشتها به نتیجه ای که علاقمند هستید دست پیدا کنید
و با شروع تلویزیون ساعت خود را تنظیم نمایید
برای سی دقیقه که بعد از این زمان آیا من باز هم تمایلی به خوردن شیرینی دارم یا نه ؟
که تایم مشخصی مورد بررسی قرار گیرد
در گام بعدی (کتاب قدرت عادت ) باید ببینیم چه زمانهایی ما رو به عادت میاوریم
محرکهای عادت :
به طورتقریبی می توان تمام محرکهای عادت مدار را به یکی از پنج گروه زیر تقسیم کرد:
- مکان
- زمان
- وضعیت احساسی
- افراد دیگر
- عمل قبلی
بنابراین اگر مثال خودمان یعنی شیرینی خوردن در حین تلویزیون دیدن را بخواهیم از این منظر بررسی کنیم :
- کجا : روبروی تلویزیون
- ساعت : ۱۰ شب هنگام دیدن سریال
- در چه وضعیت احساسی قرار دارید؟ خسته
- افراد دیگر : خانواده
- قبل از تمایل چه کاری انجام می دادید؟ موبایلم رو چک کردم
و همینطور تا یک هفته ، این سؤالات را از خودمون می پرسیم و یادداشت می کنیم ، از روی فصل مشترک جوابها می توانیم محرک اصلی خودمان را پیدا کنیم
برنامه ریزی تغییر عادت
در کتاب قدرت عادت و در اخرین اقدام برای تغییر عادت خود برنامه ریزی می کنیم بدین منظور باید در ذهن خود محرک و کار تکراری و پاداش را در نظر بگیریم
به طور مثال محرک من برای شیرینی خوردن ، جمع کردن خانواده در انتهای شب ، ارضای حس تعلق خاطر و فراغت از مسایل کاری هست پس:
برنامه ریزی می کنم تا ساعت ۹ شب همه خانواده موظفند که دور هم جمع بشوند شام بخوریم بعد همه کمک کنند تا سفره جمع شود و بعد تا ساعت ۱۰ صحبت کنیم
دیگر نیاز نبود که همزمان با سریال هر کسی از راه برسد
یک چیزی بخورد یکی شام ، من هم شیرینی یکی هم به بهانه سریال ، تا همدیگر رو یک جا جمع کنیم
در نهایت استمرار در اجرای برنامه باعث می شود این خود یک عادت برای من و خانواده ام بشود و حالا برعکس رفتار کردن آن سخت و دشوار باشد.
دیگر محرک می شود ساعت ۹ شب
کار تکراری : شام و صحبت
پاداش : ارضای احساس تعلق خاطر و از همه مهمتر چرخه عادت ما تا زمانی که ما به خانواده خود باور داریم شکسته نخواهد شد
حتی زمانیکه بحرانی بخواهد این چرخه را بهم بزند.
این قاعده طلایی در مورد عادات دیگر نیز صادق است
قاعده طلایی :
حفظ محرک + حفظ پاداش + تغییر فعالیت یا کار روزمره
محرک را حفظ کنید یا نشانه : استرس در هنگام دیدن کارتون
حفظ پاداش : احساس آرامش
تغییر فعالیت : تغییر ناخن جویدن به در دست گرفتن شی نرم مثل توپ کوچک
قاعده طلایی عادت :
تغییر فعالیت و حفظ نشانه و حفظ پاداش = عادتی جایگزین عادت دیگر
اولین گام شناسایی نشانه است
دومین گام تغییر فعالیت است
و با پاداش هم کاری نداریم چون مشترک است
سیگار کشیدن :
در مورد سیگار کشیدن نشانه ها مختلف است
علاقه به نیکوتین – اجتماعی شدن – دوستان – احساس بزرگی و…
پاداش : احساس آرامش و…
تغییر فعالیت : مصرف کافئین – شنا – دوش – خوابیدن –
باید هر فردی که تمایل به ترک سیگار دارد محرک غالب خود را بشناسد و با توجه به محرک خود تصمیم بگیرد و فعالیتی را جایگزین کند
نکته مهم :
بدون باور به تغییر ، امکان تغییر و ترک عادت وجود ندارد پس قبل از ترک عادت باید باور خود را آماده داشته باشید و در بعضی ازعادات باور الزامی و حتمی است
یکی از روشهای باور سازی این فرمول است که :
من می توانم
یا فلانی توانسته من هم می توانم
فرمول تغییر دائمی :
فراموش نکردن : تغییر ممکن است و من می توانم
و عادت سازی جدید : جایگزینی عادت
پیشنهاد
پیشنهاد می کنم که خلاصه کتاب تنها راز موفقیت را به صورت صوتی در لینک زیر گوش کنید
فایل صوتی خلاصه کتاب تنها راز موفقیت
همه را شیفته صحبت کردنتان کنید
مجموعه رایگان صوتی خوب فکر کردن و خوب حرف زدن در لحظه